Ik vervolg mijn reis en ik neem mee…

Mijn tas is bijna ingepakt, het laatste weekend bij super gastvrije mensen in Wellington is voorbij, het appartement in Stellenbosch is opgeruimder dan het ooit is geweest toen wij er waren en de meeste mensen hebben we gedag gezegd. Het is tijd om na twee toffe maanden in Zuid Afrika mijn ‘reis’ te vervolgen in Nederland. Wat neem ik mee van deze studiereis?

Allereerst, meer dan in mijn koffer past: flessen wijn, souvenirtjes, foldertjes en collegeaantekeningen. Hopelijk zien de mensen op het vliegveld de kilo’s te veel ook dit keer door de vingers. Maar ik bedoel natuurlijk: wat neem ik mee van alle ervaringen van afgelopen tijd?

Samen met mijn reis- en studiegenoot Mirjam heb ik super veel meegemaakt en gezien en ook Mathijs kwam 10 dagen bij mij vakantie vieren in Stellenbosch. Ik heb veel van Zuid Afrika gezien, verschillende kerkdiensten meegemaakt, geleerd over de grote problemen die er zijn, met name de nasleep van de Apartheid, nieuwe mensen ontmoet en veel inspiratie en energie opgedaan in colleges en daarbuiten. Zuid Afrika, en dan spreek ik over het kleine deel dat ik gezien heb (het land is groter dan Nederland, Frankrijk en Duitsland bij elkaar!) is prachtig: bergen, uitgestrekte wijnvelden, kusten en veel mooie dieren. We hebben de cultuur kunnen proeven tijdens de weekenden bij wijnproeverijen, bij studenten thuis en tijdens verschillende Afrikaanse braai ’s. De mensen hier terecht zijn trots op hun land. De colleges die ik heb gevolgd, waren vaak interessant en ik was heel blij om even in een andere context te studeren en zo mijn Amsterdamse theologische blik te verbreden geïnspireerd door andere docenten en studenten. Ik heb deze twee maanden vakken gevolgd van de Master of Divinity, de predikantsmaster in Stellenbosch: Homiletiek en Liturgiek, pedagogiek van de Bijbel en een aantal vakken die te maken hadden met kinderen, jongerenwerk en geloofsvorming. De laatste vakken waren vakken waar ik in Nederland nog weinig over had nagedacht. Ook of vooral de gesprekken met alle studenten, docenten en verschillende predikanten waren heel inspirerend en leerzaam.

Dan zijn er nog de bijzondere momenten die ik meeneem. Het eerste (zeer leerzame) vak wat we volgden was ‘liturgiek en homiletiek’. Verschillende vakdocenten van Oude en Nieuwe Testament gaven colleges over totaal zes verschillende teksten en in derde week moest ieder van ons een ‘class sermon’ houden over een van de teksten in de kapel. Dit was een week vol met allerlei soorten preken over verschillende teksten gericht op verschillende contexten. Zoveel dat we eigenlijk een half jaar niet naar de kerk hoeven, zeiden we achteraf 😉 Mijn preek ging over Psalm 19. Ik vond het lastig om te kiezen welke tekst ik wilde gebruiken voor de preek, want ik had overal wel ideeën bij door de interessante colleges. Maar, zo zei een medestudent: ‘de tekst kiest jou’. Over het keuzeproces waarop de tekst van Psalm 19 mij koos, verwijs ik je door naar Mirjam… Maar de uitspraak vond ik mooi. Bijzonder vond ik ook dat in de laatste kerkdienst die we bijwoonden in het stadje Wellington de preek ook over psalm 19 ging. Het was een jongerendienst en iedereen stond, werkelijk waar, te dansen bij elk lied, met name bij dit lied: ‘There is power in the name of Jesus’. Mijn stijve Hollandse en academische achtergrond maakt het dat ik dit soms wat overdreven vind, maar dit moment dacht ik: je kan het interpreteren zoals je wil maar er is ‘power in the name of Jesus’, want ik zie het hier om me heen gebeuren. Tot zover Psalm 19 en wat daar bij kwam kijken.

Een ander bijzonder moment was dat ik met een klasgenoot stond te praten over de townships. Over de hoeveelheid townships kan ik allereerst zeggen dat ik evenveel kilometers townships heb gezien als wijnvelden, en dat zijn er heeel veel. Zelf ben ik twee keer in een township geweest, een keer met een klasgenoot mee naar Kayamandi en een keer met een tour naar Langa. Veel studenten doen vrijwilligerswerk met de kinderen in Kayamandi zoals voetballen of lesgeven. Tijdens het gesprek hierover sprak mijn waardering uit over het feit dat hij zo actief was daar. Ik kreeg een heel serieus en gemeend antwoord dat hij het gek vond dat ik dat bijzonder vond en dat ik het überhaupt zei, want dat hoorde toch gewoon bij het mens-zijn. Het is niet ‘iets goeds doen’, maar mens-zijn.

Dan nog een laatste gedachte, want alles beschrijven lukt me niet. De laatste collegedag hebben we met onze Duitse vrienden een afscheidsviering georganiseerd voor onze Afrikaanse medestudenten in het teken van de toekomst. Aan het einde besloot de klas voor ons te bidden: we moesten in het midden staan en iedereen ging om ons heen staan en legden handen op onze schouders. Dat was een heel bijzonder moment, zoiets gebeurt alleen in Afrika.

Tijdens deze studiereis heb ik ook meer geleerd over wie ik zelf ben, wat het is om Nederlander te zijn, in Amsterdam theologie te studeren enz. Een Afrikaanse klasgenoot zei hierover dat het bijzonder is dat ons leven nu door deze twee maanden voorgoed veranderd is door deze nieuwe ontmoetingen. Dat klinkt misschien heftig, maar door deze ervaringen verander je inderdaad ook als mens. Misschien was de vraag wat dat betreft beter geweest: Ik vervolg mijn reis en wie neem ik nu mee?